TRUYỆN THƠ TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT

* 1 *
BẠN RẤT THÂN



Trước khi câu chuyện xảy ra
Ở bên châu Á người ta nói rằng
Voi và chó chẳng kết thân
Chẳng bao giờ có thể gần gũi nhau,
Voi không ưa chó từ lâu
Chó thời hãi sợ voi, đâu muốn gần
Voi to xác, voi lớn thân
Chó thường hoảng hốt sủa ầm ĩ lên
Mỗi khi voi đến kề bên
Khiến voi bực bội nổi điên nổi khùng
Voi liền rượt chó tưng bừng
Không còn kiên nhẫn mà dừng bước chân.
Chó nằm yên, chó lặng thầm
Thời voi kia vẫn nổi sân như thường
Tấn công chó chẳng chịu nhường
Cả hai do đó mãi vương hận thù.
*
Bây giờ kể chuyện cung vua
Có chàng voi quý đã từ lâu nay
Được nuôi ăn đầy đủ thay
Được người kỹ lưỡng hàng ngày chăm
nom.
Chó hoang kia lại gầy còm
Trơ xương, ốm đói, héo hon thân người
Quẩn quanh ở cạnh chuồng voi
Lang thang kiếp sống, nổi trôi cuộc đời
Một ngày chó chợt đánh hơi
Thấy mùi thực phẩm tuyệt vời thoảng ra
Lần theo chó thấy voi ta
Trong chuồng ăn uống thật là ngon sao
Chó bèn lén lút lẻn vào
Ăn đồ rơi vãi. Voi nào có hay
Miệng voi ăn rớt quanh đây
Chó theo đuôi hưởng hàng ngày no nê
Ở lì luôn chẳng muốn đi
Chuồng voi quanh quẩn còn gì sướng hơn.
Chú voi mạnh mẽ, to con
Bữa ăn thưởng thức thơm ngon thoả tình
Đâu thèm
để mắt cạnh mình
Chó hoang loắt choắt chạy quanh kiếm mồi.
Ăn thừa như thế mãi rồi
Chó hoang đói khát một thời trơ xương
Giờ đây mập mạp dễ thương
Tấm thân mạnh mẽ, bộ lông mượt mà
Chàng voi tốt tính nhà ta
Bắt đầu để mắt nhìn qua chó rồi.
*
Kiếm ăn luẩn quẩn bên voi
Lâu ngày quen thuộc chó thời dạn ra
Chạy quanh voi, chẳng lánh xa
Và không còn sủa như là thói quen.
Thấy rằng chó chẳng làm phiền
Lại luôn thân thiện kề bên hàng ngày
Dần dần voi cũng đổi thay
Kết thân với chó từ nay thắm tình
Khi ăn đâu chịu một mình
Nếu không có bạn ở quanh vui đùa.
Khi nô rỡn chó rất ưa
Nắm vòi voi nặng đong đưa mọi chiều
Quay tròn, uốn éo đủ điều
Dần dần từ đó thương yêu ngập tràn
Thành bạn quý, thành bạn vàng
Nào đâu còn muốn
đôi đường cách chia.
*
Một hôm có khách vùng kia
Từ phương xa bỗng ghé về đây chơi
Nghe đồn voi quý, tới coi
Thấy con chó lạ trong nơi chuồng này
Chó giờ tốt mã, đẹp thay
Lăng xăng chạy nhảy, loay hoay nghịch đùa
Khách nhìn thấy, khách thích ưa
Biếu tiền lính gác rồi đưa chó về
Một làng xa lắc vùng quê
Không còn ai biết mà đi kiếm tìm.
Voi từ ngày đó muộn phiền
Bởi vì vắng bạn thân bên cạnh mình
Không ăn uống, cứ lặng thinh
Chẳng buồn tắm táp, thân hình héo hon
Thế là lính gác báo luôn
Trình vua được rõ
đâu còn chờ chi,
Phần liên quan đến chó kia
Lính không trình báo chút gì cùng vua.
Vua lo lắng, vua ưu tư
Mời quan thân cận từ xưa lắm tài
Giỏi về súc vật lâu đời
Sai quan tìm hiểu tận nơi tỏ tường.
Quan tuân lệnh đi đến chuồng
Thấy voi đờ đẫn u buồn nằm đây
Quan suy ra: "Chú voi này
Đã từng hoạt
động, lại hay vui đùa
Giờ sao sầu muộn lừ đừ,
Voi thời tâm tính gần như giống người
Chắc là mất bạn thân thôi!"
Quan bèn quay hỏi những người lính canh
Họ bèn khai rõ ngọn ngành:
"Thưa voi và chó có tình tương thân
Giờ đây đáng tiếc vô ngần
Chó kia đi mất chẳng gần gũi voi
Người ta mang chó đi rồi
Nào đâu có biết tăm hơi mà
tìm!"
Lắng nghe, suy nghĩ, lặng im
Quan về trình lại vua hiền đầu đuôi
Thêm rằng: "Giữa chó và voi
Tình thân quyến luyến khác đời lâu nay
Nên khi chó chẳng còn đây
Voi thời buồn bã hao gầy khôn nguôi!"
Vua lên tiếng: "Ở trên đời
Tình thân bạn hữu tuyệt vời quý sao,
Làm voi vui, liệu cách nào
Ta tìm chú chó kia mau mang về!"
Quan thưa rằng chẳng khó chi
Xin ra thông báo gửi đi khắp vùng
Rằng chuồng voi của hoàng cung
Trước đây có chó ở cùng bên voi
Giờ đây chó đó mất rồi
Ai nuôi chó phải tức thời thả ra
Nếu không phạt nặng chẳng tha
Lệnh vua ban bố, mọi nhà phải theo.
*
Quả nhiên một sớm một chiều
Chó kia được thả! Đúng điều chờ mong!
Chó ta hoan hỉ vô cùng
Phóng về tìm bạn nơi chuồng voi xưa
Có voi quý của nhà vua.
Phần voi cũng vậy, rất ư vui mừng
Đón chào bạn chó tưng bừng
Dùng vòi đưa bạn lên lưng, lên
đầu
Chó ngồi đây rỡn hồi lâu
Vẫy đuôi biểu lộ biết bao hài lòng.
Cả hai chung sống thong dong
Thật là sung sướng mãi không xa lìa.
Vua khen ngợi vị quan kia:
"Hình như đọc được nghĩ suy muôn loài
Hiểu voi thời quả thật tài!"
Vua liền ban thưởng cho người có công.


(phỏng dịch theo bản văn
xuôi
BEST FRIENDS
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)

Bài thơ này rất có ý nghĩa. Nó nói lên tình bạn cao cả, thân thiết giữa các con vật nhưng chính là nói lên tình bạn keo sơn giữa người với người. Đồng thời cũng cho thấy tình bạn bắt nguồn từ cái dạ dày (Đùa thôi).Ha ha